Bakartuta

Urrundik hamalau, hurbildu eta lau: Berdintasunaren euskal lege berriak biktima bakartzea ere genero-indarkeriatzat hartzen duen albistea zabaldu eta, berriro ere, orokorkeria. Alegia, xedea ez da, inondik inora, Alardeetan berdinzaleok pairatutako isolamendu sozial eta instituzionala borrokatzea. Beno, horrela ere interpreta liteke, baina ezezkoan nago ni: asko daki zaharrak, erakutsi beharrak. Udalek ezikusiarena egiten digute modu militantean. … Gehiago irakurri

Zaldia versus behorra?

1998an, zaldiak ez ezik behorrak ere ez ote genituen atera behar galdetu zidan -benetako berdintasun koherentearen bila baino gehiago, gure aldarrikapenaren absurdua isekaz iradokita- zein den jakin ederki dakidan baina anonimatuan ezkutatu nahi zuen irundar batek. Hamar urte geroago, “betikoen” Alardearenean eta Parekidearenean problemak izan ziren zaldi banarekin. Batean diote tratu txarra izan zela (ez … Gehiago irakurri

Amorezko zalditeria

Aurten Alardea(k) izango d(ir)ela ematen duenez, “paperak” egiten hasi behar; besteak beste, zaldi-behorrekin kaleetan barrena ibili ahal izateko. Aspaldiko urteotan –azken biok kenduta, jakina– “gureek” Zubieta etxaldean pasatzen zuten gaua, Diputazioaren  eskuzabaltasunari esker. Ziur aski aditua duzue “Alardea ulertzeko bi era” delakoa, asmo onenean esanagatik ere bazterkeria eta berdintasuna parekatzeko ez ezik indarkeriazko episodioetan erruak … Gehiago irakurri

Betiko feministak

Zer moduz Santa Martxoak8? Ongi ospatu duzue Berdintasunaren Jaia? Zoriondu zaituztete, neskak? Aldarrikapenetik gero eta gutxiago duela ematen baitu. Eta emakume langilearena, alderdi baten Obrero hitza bezala, apenas bilatzen dudan arrastorik. Nork daki! Beharbada ona da aldarrikapen maila apaltzea, aldarrikapena jende mota ororenganaino hedatzearen truk. Baina, beste behin, Alardearena ez ote den sua, haren arrimuan … Gehiago irakurri

Alletu da iñauteria

“Goazen zaharrak ta gazteria…” Eta gaineratzen du Lesakako kantak “kale eta baserrikoak”; alegia, inauteria denona da. Emakumeena ere bai? Inauterien egutegi ofiziala bukatu orduko iragarri da, pandemiaren baimenez betiere, aurten Alarde Parekidea izango dela. Inauteria versus Alarde? Gatazka lehertu zenean, hainbat herritan berdintasunaren alde egin zuten hainbat erakundek. Tolosatik ere iritsi zen elkartasun-mezua, eta anonimo … Gehiago irakurri

Progres euskaldunes

Zein da Alardearen hizkuntza? Hau guztia hasi zenean, Hondarribiko anonimo infamanteen artean, batek errudunak identifikatu zituen: una cuadrilla de progres euskaldunes. Bai, ongi irakurri duzue, ez Irunen, Hondarribian. Ez al da herri euskalduna? Bai eta ez. Bai, dudarik gabe, baina gero eta gutxiago, dudarik gabe. Alardeak, nola ez, islatu eta areagotu egiten du egoera soziolinguistikoa: … Gehiago irakurri

Yo has plantau

“Bai, etorriko da gero osaba, yo has plantau, yo has plantau! Landatzea ez baita aski!” eta arbolak fruitua emango badu landatu aurretik eta ondotik egin beharreko zeregin ugariak zerrendatzeari ekin zion. Bistan da osaba hura erdalduna zela eta gure amoñaren gaztelania ez zela zerbantinoa. Behin, Euskadi Irratira beste zerbaiti buruz hitz egitera joan nintzelarik, Kalifornian … Gehiago irakurri

Filtrorik gabe

Joan den astean hil zait ixeba, aita-amen belaunaldiko azkena. Seme-alabak Hondarribian erditu bazituen ere, senarrarekin eta umeekin Frantziara joana (tira, oc hizkuntzaren eskualdera, baina badakizue) eta praktikan ez hangoa ez hemengoa, eta bietakoa. Edo hiruretakoa, hemengo elebiduna izaki. Elebidun diglosikoa, jakina, hizkuntzen hautua modu inkontzientean egiten baitzuen: hobeki esanda, ez dago jakiterik buru barruan zerk … Gehiago irakurri

Baserritarra versus soldadu

Euskaldun berdin baserritar? Egunotan komunikabide eta sare sozialetan, Euskararen Eguna kari, umeak baserritarrez janzteko (des)egokitasuna izan dugu hizpide. Azken finean, eztabaida honetan datza: noraino da “baserritar jantzia” identitario, eta zeren identitate islatzen du? Mugatzailea da, ala dagoeneko euskaltasunaren ezaugarri neutro samartzat har liteke? Santomasetan mozorrotzen/janzten direnak, edo Zarauzko Euskal Jaietakoak, nago ni ez ote diren … Gehiago irakurri

Olentzero hura bai joan zaigu

Duela 50 urte gertatu zen. Ordura arte Olentzerotan lelo hau kantatzen genuen: Horra, horragure Olentzeroeserita dagopipa muturriankapoi pariakinarraultzetxuekinbihar merendatzekobotila arduakinboo ti-la arduaakiiinn! Ibarla inguruko baserrietan ibiltzen ginen, Bidaerrekakoak eta gehienez ere lehengusina zaharrenaren lagunen bat. Baina orduan, zazpi urteak beteta, “kalera” jaisten utzi zidaten, eta hala egin nuen, kaleko laguntxo batzuekin. Han bi gauza deskubritu … Gehiago irakurri